Les 4 Wat is de hoofdklok?

Er is een hoofdklok in de hersenen die alle biologische klokken in een levend wezen coördineert en de klokken synchroon houdt. Bij gewervelde dieren, waaronder de mens, is de hoofdklok een groep van ongeveer 20.000 neuronen die de suprachiasmatische kern of SCN wordt genoemd. De SCN bevindt zich in een deel van de hersenen dat de hypothalamus wordt genoemd en ontvangt rechtstreekse lichtinput van de ogen. De hypothalamus wordt ook wel als het schakel centrum van het brein gezien en verdeelt alle prikkels vanuit de zintuigen naar andere breingebieden. Zo ontvangt de SCN zijn informatie van en over licht vanuit het netvlies van onze ogen. Wanneer licht in de ogen valt stuurt de SCN een signaal naar de pijnappelklier. Dit is een kleine klier net boven het midden van onze hersenen. De pijnappelklier produceert het hormoon melatonine. Melatonine zorgt ervoor dat we van ons wakkere bewustzijnstoestand overschakelen naar slaap en een goed effectief slaapproces kunnen doorlopen. Als het licht is wordt melatonine in het brein geblokkeerd en als het donker is wordt de vrijlating gefaciliteerd [NIH 2020]. In het hoofdstuk ‘Wat houdt je wakker’ wordt dieper ingegaan op de werking van melatonine.