Les 2 Normen, waarden en gewoontes

Het koekje bij de koffie, het wijntje als je met vrienden uit eten gaat, de bank die zo lekker ligt of de film die zo gaat beginnen… We weten het (bijna) allemaal, dat zijn dingen die niet bijdragen aan onze gezondheid en toch blijven we het met z’n allen doen.

Blijkbaar is weten dat dingen niet gezond zijn niet voldoende om ons gedrag te veranderen. Daarnaast zijn we ons vaak niet eens bewust wat we feitelijk doen. Dat verklaart voor een deel waarom we doorgaan met dingen die we verstandelijk gezien niet zouden moeten en vaak ook niet willen doen. Wat we doen, doen we al jaren. We denken er vaak niet bij na en  is voor ons volkomen normaal.

Onze leefstijl wordt niet bepaald wordt door wat we weten en denken, maar door diep ingesleten tradities en gewoontes. Die kun je niet eventjes opzijzetten en als ‘niet normaal’ beschouwen. Zeker niet als we beseffen dat de wereld om ons heen voortdurend een aanval doet op ons gezond verstand en onze emoties. Denk aan vrienden, collega’s, feestdagen, schappen in de winkels en reclames overal om ons heen.

Het zijn onze eigen waarden, normen en overtuigingen waar we het meeste last van hebben als we willen veranderen en waar we niet op berekend zijn. Zij leveren de meeste weerstand tegen onze goede voornemens om gezond te leven.

Normen zijn concrete richtlijnen voor het handelen; ze regelen het dagelijks sociaal verkeer. Normen vormen de verbinding tussen de algemene waarden (zoals vrijheid, rechtvaardigheid) en de concrete gedragingen; het zijn opvattingen over hoe men zich wel of niet moet gedragen in concrete omstandigheden.

Waarden zijn idealen en motieven die in een samenleving of groep als nastrevenswaardig worden beschouwd. Waarden zijn opvattingen over wat wenselijk is.